Chiu-An Lo」的全部文章

無仝牌的武漢肺炎疫苗敢通濫咧注?Bô-kāng pâi ê Bú-hàn-hì-iām i̍k-biâu kám thang lām teh tsù?

全文朗讀 Tsuân-bûn lóng-tho̍k

由新型冠狀病毒引起的世紀大瘟疫—武漢肺炎已經流行超過一冬矣,加哉佇全球科學界的通力拍拚之下,有效的疫苗直直予人發展出來,嘛隨大規模咧注。毋過這隻病毒並無認輸,繼續咧四界湠,而且閣生出幾若款突變種,舊年九月佇英國發見的彼隻特別夭壽,毋但較𠢕穢人,造成的死亡率嘛較懸,予英國佇舊年尾佮今年初受災傷重。紲落去伊閣沓沓仔湠對別的國家去,予𪜶相連紲出現第三波的疫情。除了英國的彼隻以外,源自南非的突變株閣愈予人頭殼疼,因為有研究發見伊袂驚由英國牛津大學佮藥廠AstraZeneca所開發的AZ疫苗,致使南非政府姑不將停止予𪜶的人民注AZ疫苗。

Iû sin-hîng kuan-tsōng-pēnn-to̍k ín-khí ê sè-kí tuā-un-i̍k—Bú-hàn hì-iām í-king liû-hîng tshiau-kuè tsi̍t tang––ah, ka-tsài tī tsuân-kiû kho-ha̍k-kài ê thong-li̍k phah-piànn tsi-hā, ū hāu ê i̍k-biâu ti̍t-ti̍t hōo-lâng huat-tián––tshut-lâi, mā suî tuā kui-bôo teh tsù. M̄-koh tsit tsiah pēnn-to̍k pīng bô jīn su, kè-siok teh sì-kè thuànn, jî-tshiánn koh senn tshut kuí-nā khuánn tu̍t-piàn tsíng, kū-nî káu-gue̍h tī Ing-kok huat-kiàn ê hit tsiah ti̍k-pia̍t iáu-siū, m̄-nā khah gâu uè––lâng, tsō-sîng ê sí-bông lu̍t mā khah kuân, hōo Ing-kok tī kū-nî bué kap kin-nî-tshe siū-tsai siong-tiōng. Suà––lo̍h-khì i koh ta̍uh-ta̍uh-á thuànn tuì pa̍t ê kok-ka khì, hōo in sio-liân-suà tshut-hiān tē-sann-pho ê i̍k-tsîng. Tû-liáu Ing-kok ê hit tsiah í-guā, guân-tsū Lâm-hui ê tu̍t-piàn-tsu koh lú hōo lâng thâu-khak thiànn, in-uī ū gián-kiù huat-kiàn i bē kiann iû Ing-kok Gû-tin tāi-ha̍k kap io̍h-tshiúnn AstraZeneca sóo khai-huat ê AZ i̍k-biâu, tì-sú Lâm-hui tsìng-hú koo-put-tsiong thîng-tsí hōo in ê jîn-bîn tsù AZ i̍k-biâu.

閱讀全文 無仝牌的武漢肺炎疫苗敢通濫咧注?Bô-kāng pâi ê Bú-hàn-hì-iām i̍k-biâu kám thang lām teh tsù?

2020年 Nobel 生理醫學獎—發見造成肝炎C的病毒 2020 nî Nobel sing-lí i-ha̍k tsióng—Huat-kiàn tsō-sîng kuann-iām C ê pēnn-to̍k

全文朗讀 Tsuân-bûn lóng-tho̍k

瑞典的Nobel醫學委員會,宣布共今年度的Nobel 生理醫學獎,頒發予發見肝炎C病毒的美國病毒學家Harvey J. Alter佮Charles M. Rice,以及現此時當咧佇加拿大做教授的英國生物化學家Michael Houghton。Nobel醫學委員會呵咾𪜶三位學者針對肝炎C研究的成就,拯救了全球幾若千萬人的性命。

Suī-tián ê Nobel i-ha̍k uí-uân-huē, suan-pòo kā kin-nî-tōo ê Nobel sing-lí i-ha̍k tsióng, pan-huat hōo huat-kiàn kuann-iām C pēnn-to̍k ê Bí-kok pēnn-to̍k ha̍k-ka Harvey J. Alter kap Charles M. Rice, í-ki̍p hiān-tshú-sî tng-teh tī Ka-ná-tah tsò kàu-siū ê Ing-kok sing-bu̍t-huà-ha̍k ka Michael Houghton. Nobel i-ha̍k uí-uân huē o-ló in sann-uī ha̍k-tsiá tsiam-tuì kuann-iām C gián-kiù ê sîng-tsiū, tsín-kiù liáu tsuân-kiû kuí-nā tshing-bān lâng ê sènn-miā.

閱讀全文 2020年 Nobel 生理醫學獎—發見造成肝炎C的病毒 2020 nî Nobel sing-lí i-ha̍k tsióng—Huat-kiàn tsō-sîng kuann-iām C ê pēnn-to̍k

是按怎壓力傷大會予人生白頭毛?Sī-án-tsuánn ap-li̍k siunn tuā ē hōo lâng senn pe̍h thâu-mn̂g

全文朗讀 Tsuân-bûn lóng-tho̍k

會記得細漢看武俠小說的時,捌讀著有女主角因為予情夫放捒,身心受打擊到極,致到予伊原底烏㽎㽎的頭鬃,一下仔反白。類似的案例佇西方的故事裡嘛有記載,上有名的就是佇法國大革命的時, 38歲的少年皇后瑪利.安東妮,聽講佇欲予人送上斷頭台斬頭的前一瞑,規頭殼頂的頭鬃攏反白去。雖罔這款一瞑就予頭鬃反白故事干焦是傳說,毋過佇真實的社會裡,因為操勞過度致到予人生白頭毛確實是有影而且閣誠普遍,尤其是濟濟公司的主管佮政府的官員,定定為著拚業績抑是政績,予家己無閒甲連喘氣的機會都無,年久月深了後白頭毛就一支一支的生出來。為怎樣擔領過頭的壓力會致到予咱生白頭毛咧?

Ē-kì-tit sè-hàn khuànn bú-kiap sió-suat ê sî, bat tha̍k tio̍h ū lú-tsú-kak in-uī hōo tsîng-hu pàng-sak, sin-sim siū tánn-kik kàu-ki̍k, tì-kàu hōo i guân-té oo-sìm-sìm ê thâu-tsang, tsi̍t-ē-á huán-pe̍h. Luī-sū ê án-lē tī Se-hong ê kòo-sū ni̍h mā ū kì-tsài, siōng ū miâ ê tō-sī tī Huat-kok tuā-kik-bīng ê sî, 38 huè ê siáu-liân hông-hiō Má-lī An-tong-nî, thiann kóng tī beh hōo-lâng sàng tshiūnn tn̄g-thâu-tâi tsám-thâu ê tsîng tsi̍t mê, kui thâu-khak tíng ê thâu-tsang lóng huán-pe̍h khì. Sui-bóng tsit khuán tsi̍t mê tō hōo thâu-tsang huán-pe̍h ê kòo-sū kan-na sī thuân-suat, m̄-koh tī tsin-si̍t ê siā-huē––ni̍h, in-uī tshau-lô kuè-tōo tì-kàu hōo lâng senn pe̍h-thâu-mn̂g khak-si̍t sī ū-iánn jî-tshiánn koh tsiânn phóo-phiàn, iû-kî sī tsē-tsē kong-si ê tsú-kuán kap tsìng-hú ê kuann-uân, tiānn-tiānn uī-tio̍h piànn gia̍p-tsik a̍h-sī tsìng-tsik, hōo ka-tī bô-îng kah liân tshuán-khuì ê ki-huē tō bô, nî-kú-gue̍h-tshim liáu-āu pe̍h-thâu-mn̂g tō tsi̍t-ki-tsi̍t-ki ê senn––tshut-lâi. Uī-tsuánn-iūnn tam-niá kuè-thâu ê ap-li̍k ē tì-kàu hōo lán senn pe̍h-thâu-mn̂g––leh?

閱讀全文 是按怎壓力傷大會予人生白頭毛?Sī-án-tsuánn ap-li̍k siunn tuā ē hōo lâng senn pe̍h thâu-mn̂g

是按怎人會因為睏眠無夠死亡?Sī-án-tsuánn lâng ē in-uī khùn-bîn bô-kàu sí-bông?

全文朗讀 Tsuân-bûn lóng-tho̍k

逐家應該攏捌有這款的經驗,暗時若拚暝工睏無夠額,隔轉工上班抑是上課的時陣常常會感覺𤺪𤺪無氣力,精神歹集中。佇電視新聞裡,咱甚至閣捌聽過有少年人規瞑無睏拍電動拍到死亡的案例。雖罔這款「猝死」的例誠罕見,毋過科學界真早就發見若毋予實驗動物睏,強逼𪜶活動,終其尾會造成動物死亡。為怎樣睏眠受剝削會有遮爾致命的後果?咱佇暗時仔會感覺愛睏是源自腦神經的訊息,濟濟研究嘛顯示睏眠無夠對腦功能的傷害真大,致到予人過去共睏眠受剝削造成死亡的原因認定是腦部受損害。不而過,一篇發表佇《細胞》期刊的新論文煞推翻這个理論。𪜶發見造成動物死亡的因端佮腦部無底代,卻是腸仔的問題。

Ta̍k-ke ing-kai lóng bat ū tsit khuán ê king-giām, àm-sî nā piànn-mê-kang khùn bô kàu gia̍h, keh-tńg-kang siōng-pan a̍h-sī siōng-khò ê sî-tsūn siông-siông ē kám-kak siān-siān bô khuì-la̍t, tsing-sîn pháinn tsi̍p-tiong. Tī tiān-sī sin-bûn––ni̍h, lán sīm-tsì koh bat thiann kuè ū siàu-liân-lâng kui mê bô-khùn phah tiān-tōng phah kàu sí-bông ê àn-lē. Sui-bóng tsit khuán “tshut-sí” ê lē tsiânn hán-kiàn, m̄-koh kho-ha̍k-kài tsin tsá tō huat-kiàn nā m̄ hōo si̍t-giām tōng-bu̍t khùn, kiông pik in ua̍h-tāng, tsiong-kî-bué ē tsō-sîng tōng-bu̍t sí-bông. Uī-tsuánn-iūnn khùn-bîn siū pak-siah ē ū tsiah-nī tì-miā ê hiō-kó? Lán tī àm-sî-á ē kám-kak ài-khùn sī guân-tsū náu-sîn-king ê sìn-sit, tsē-tsē gián-kiù mā hián-sī khùn-bîn bô-kàu tuì náu-kong-lîng ê siong-hāi tsin tuā, tì-kàu hōo lâng kuè-khì kā khùn-bîn siū pak-siah tsō-sîng sí-bông ê guân-in jīn-tīng sī náu-pōo siū sún-hāi. Put-jî-kò, tsi̍t phinn huat-piáu tī “Sè-pau” kî-khan ê sin lūn-bûn suah thui-huan tsit ê lí-lūn. In huat-kiàn tsō-sîng tōng-bu̍t sí-bông ê in-tuann kap náu-pōo bô-tī-tāi, khiok sī tn̂g-á ê būn-tê.

閱讀全文 是按怎人會因為睏眠無夠死亡?Sī-án-tsuánn lâng ē in-uī khùn-bîn bô-kàu sí-bông?

論武漢肺炎疫苗的開發 Lūn Bú-hàn hì-iām i̍k-biâu ê khai-huat

全文朗讀 Tsuân-bûn lóng-tho̍k

便若拄著流行病,咱定定攏會寄望科學界緊共疫苗開發出來,通抑制疫情的湠開。佇這擺的武漢肺炎也是仝款,現此時全世界有濟濟優秀的科學家,無暝無日踮佇實驗室拍拚,走揣疫苗,向望通緊予咱恢復正常生活。世界衛生組織就誠樂觀的講,佇年底咱有機會有上億的疫苗通注。雖罔咱真四常聽著注過流感的疫苗了嘛是閣著鏢的案例,甚至嘛捌有因為注了疫苗煞產生嚴重的副作用造成死亡的案件,予一寡人憢疑疫苗的保護力佮安全性。不而過,無人會否認疫苗對咱人類健康的利益,歷史上濟濟致命的傳染病,親像天然珠(天花)、麻仔(麻疹)、佮小兒麻痺等等,確實是倚靠注疫苗才通控制佮拍滅的。

Piān-nā tú-tio̍h liû-hîng-pēnn, lán tiānn-tiānn lóng ē kià-bāng kho-ha̍k-kài kín kā i̍k-biâu khai-huat––tshut-lâi, thang ah-tsè i̍k-tsîng ê thuànn––khui. Tī tsit pái ê Bú-hàn hì-iām iā-sī kāng-khuán, hiān-tshú-sî tsuân sè-kài ū tsē-tsē iu-siù ê kho-ha̍k-ka, bô-mê-bô-ji̍t tiàm tī si̍t-giām-sik phah-piànn, tsáu-tshuē i̍k-biâu, ǹg-bāng thang kín hōo lán khue-ho̍k tsìng-siông sing-ua̍h. Sè-kài uē-sing tsoo-tsit tō tsiânn lo̍k-kuan ê kóng, tī nî-té lán ū ki-huē ū tsiūnn ik ê i̍k-biâu thang tsù. Sui-bóng lán tsin sù-siông thiann tio̍h tsù kuè liû-kám ê i̍k-biâu liáu mā-sī koh tio̍h-pio ê àn-lē,  sīm-tsì mā bat ū in-uī tsù-liáu i̍k-biâu suah sán-sing giâm-tiōng ê hù-tsok-iōng tsō-sîng sí-bông ê àn-kiānn, hōo tsi̍t kuá lâng giâu-gî i̍k-biâu ê pó-hōo-li̍k kap an-tsuân-sìng Put-jî-kò, bô-lâng ē hónn-jīn i̍k-biâu tuì lán jîn-luī kiān-khong ê lī-ik, li̍k-sú siōng tsē-tsē tì-miā ê thuân-jiám-pēnn, tshin-tshiūnn thian-jiân-tsu, muâ-á, kap sió-jî-bâ-pì tíng-tíng, khak-si̍t sī uá-khò tsù i̍k-biâu tsiah thang khòng-tsè kap phah-bia̍t ê.

閱讀全文 論武漢肺炎疫苗的開發 Lūn Bú-hàn hì-iām i̍k-biâu ê khai-huat