若講著蠓仔，大多數的人應該攏捌有予伊叮過，尤其是佇熱人的時陣，暗時欲睏進前若無先共蠓罩和蠓仔香攢好勢，定著會予伊叮甲睏袂去，實在是有夠討厭。閣有較食力的是，蠓仔閣是濟濟傳染病的傳播媒介，伊會傳播親像天狗熱、ma-lá-lí-á、日本腦炎佮Zika等等的病症，造成重大公共衛生的問題。根據統計，蠓仔佇2015年刣死比其他動物甚至人類本身閣較濟的人，會使講是對咱健康危害上大的生物。毋過，毋知逐家敢有這个經驗：一群人做伙，有人就是定定會成做蠓仔的目標，予叮甲閃袂離；毋過嘛是有人敢若天生對蠓仔有免疫力，就是較袂予伊叮著，是啥物因端造成的咧？

Nā kóng tio̍h báng-á, tuā-to-sòo ê lâng ìng-kai lóng bat ū hōo i tìng––kuè, iû-kî sī tī jua̍h––lâng ê sî-tsūn, àm-sî beh khùn tsìn-tsîng nā bô sing kā báng-tà hām báng-á-hiunn tshuân hó-sè, tiānn-tio̍h ē hōo i tìng kah khùn-bē-khì, si̍t-tsāi sī ū kàu thó-ià. Koh ū khah tsia̍h-la̍t ê sī, báng-á koh sī tsē-tsē thuân-jiám-pēnn ê thuân-pòo muî-kài, i ē thuân-pòo tshin-tshiūnn Thian-káu-jia̍t, Ma-lá-lí-á, Ji̍t-pún-náu-iām kap Zika tíng-tíng ê pēnn-tsìng, tsō-sîng tiōng-tāi kong-kiōng uē-sing ê būn-tê. Kin-kì thóng-kè, báng-á tī 2015 nî thâi-sí pí kî-tha tōng-bu̍t sīm-tsì jîn-luī pún-sin koh khah tsē ê lâng, ē-sái kóng sī tuì lán kiān-khong guî-hāi siōng tuā ê sing-bu̍t. M̄-koh, m̄-tsai ta̍k-ke kám ū tsit ê king-giām: tsi̍t kûn lâng tsò-hué, ū lâng tō sī tiānn-tiānn ē tsiânn-tsò báng-á ê bo̍k-piau, hōo tìng kah siám bē lī, m̄-koh mā sī ū lâng kánn-ná thian-sing tuì báng-á ū bián-i̍k-li̍k, tō sī khah bē hōo i tìng––tio̍h, sī siánn-mi̍h in-tuann tsō-sîng-ê––leh?

美國University of Florida的科學家Jonathan Day估計講：因為體質的因素，大約有20%的人會比別人較𠢕予蠓仔叮。下跤咱簡單掠幾點來做例：

Bí-kok University of Florida ê kho-ha̍k-ka, Jonathan Day, koo-kè kóng: in-uī thé-tsit ê in-sòo, tāi-iok ū jī-tsa̍p-pha ê lâng ē pí pa̍t-lâng khah gâu hōo báng-á tìng. Ē-kha lán kán-tan lia̍h kuí tiám lâi tsò lē:

咱身軀的穿插 Lán sin-khu ê tshīng-tshah

Jonathan Day 表示講：蠓仔的目睭誠好，會使佇遠遠就共人看現現，尤其是佇欲暗仔的時陣，伊特別有活力四界走揣人通叮。逐家應該攏有這个經驗，見若是佇暗頭仔出去外口行踏，毋管是佇公園散步、peh山抑是拍球等等，定定攏予蠓仔共咱綴牢牢，共趕攏趕袂走，實在是氣死人。若想欲走閃蠓仔的攻擊，Day講咱身軀的穿插是關鍵，深色的衫褲，親像烏色、深藍色和紅色等等，是上𠢕唌蠓仔的色彩。所擺若無想欲成做蠓仔的目標，上好是暗頭仔莫踮外口四界趖抑是穿淺色的衫褲予蠓仔看較袂著你。

Jonathan Day piáu-sī kóng: báng-á ê ba̍k-tsiu tsiânn hó, ē-sái tī hn̄g-hn̄g tō kā lâng khuànn hiān-hiān, iû-kî sī tī beh-àm-á ê sî-tsūn, i ti̍k-pia̍t ū ua̍h-li̍k sì-kè tsáu-tshuē lâng thang tìng. Ta̍k-ke ìng-kai lóng ū tsit ê king-giām, kiàn-nā sī tī àm-thâu-á tshut-khì guā-kháu kiânn-ta̍h, m̄-kuán sī tī kong-hn̂g sàn-pōo, peh-suann a̍h-sī phah-kiû tíng-tíng, tiānn-tiānn lóng hōo báng-á kā lán tuè tiâu-tiâu, kā kuánn lóng kuánn bē tsáu, si̍t-tsāi sī khì-sí-lâng. Nā siūnn beh tsáu-siám báng-á ê kong-kik, Day kóng lán sin-khu ê tshīng-tshah sī kuan-kiān, tshim-sik ê sann-khòo, tshin-tshiūnn oo-sik, tshim-nâ-sik hām âng-sik tíng-tíng, sī siōng gâu siânn báng-á ê sik-tshái. Sóo-pái nā bô siūnn beh tsiânn-tsò báng-á ê bo̍k-piau, siōng-hó sī àm-thâu-á mài tiàm guā-kháu sì-kè-sô a̍h-sī tshīng tshián-sik ê sann-khòo hōo báng-á khuànn khah bē tio̍h lí.

體溫以及二氧化碳的排放量 Thé-un í-ki̍p jī-ióng-huà-thuànn ê pâi-hòng-liōng

除了透過目睭相準目標以外，另外一个會引起蠓仔注意的，就是咱的體溫佮二氧化碳的排放量，這兩項是人和其他食奶動物的特徵。佇咱基礎代謝率攑懸的時陣，比論做運動的時，毋但體溫會衝懸，嘛會呼出較濟的二氧化碳，共蠓仔唌唌來。日本有一个團隊閣發見，啉酒了後也會予你成做蠓仔愛叮的目標。所以後擺和朋友聚會的時，減啉寡bì-luh毋但對身體較好，而且閣較袂予蠓仔叮。

Tû-liáu thàu-kuè ba̍k-tsiu siòng-tsún bo̍k-piau í-guā, līng-guā tsi̍t ê ē ín-khí báng-á tsù-ì––ê, tō sī lán ê thé-un kap jī-ióng-huà-thuànn ê pâi-hòng-liōng, tsit nn̄g hāng sī lâng hām kî-tha tsia̍h-ling-tōng-bu̍t ê ti̍k-ting. Tī lán ki-tshóo-tāi-siā-lu̍t gia̍h kuân ê sî-tsūn, pí-lūn tsò ūn-tōng ê sî, m̄-nā thé-un ē tshìng kuân, mā ē hoo tshut khah tsē ê jī-ióng-huà-thuànn, kā báng-á siânn-siânn––lâi. Ji̍t-pún ū tsi̍t ê thuân-tuī koh huat-kiàn, lim tsiú liáu-āu iā ē hōo lí tsiânn-tsò báng-á ài tìng ê bo̍k-piau. Sóo-í āu-pái hām pîng-iú tsū-huē ê sî, kiám lim kuá bì-luh m̄-nā tuì sin-thé khah hó, jî-tshiánn koh khah bē hōo báng-á tìng.

有身的婦人人因為新陳代謝比其他的查某人較好，平均排放比人加21%的二氧化碳，體溫也比較較懸，所擺時常會予蠓仔相準準。咱佇頂面有講過，蠓仔會傳播濟濟傳染病，有身的婦人人抵抗力閣普遍較弱，若無細膩去著著病，無定著會影響腹內花胎的發育。

Ū-sin ê hū-jîn-lâng in-uī sin-tîn-tāi-siā pí kî-tha ê tsa-bóo-lâng khah hó, pîng-kin pâi-hòng pí lâng ke jī-tsa̍p-it-pha ê jī-ióng-huà-thuànn, thé-un iā pí-kàu khah kuân, sóo-pái sî-siông ē hōo báng-á siòng-tsún-tsún. Lán tī tíng-bīn ū kóng––kuè, báng-á ē thuân-pòo tsē-tsē thuân-jiám-pēnn, ū-sin ê hū-jîn-lâng té-khòng-li̍k koh phóo-phiàn khah jio̍k, nā bô-sè-jī khì tio̍h-tio̍h pēnn, bô-tiānn-tio̍h ē íng-hióng pak-lāi hua-thai ê huat-io̍k.

血型 Hueh-hîng

咱的血型嘛會決定咱敢會成做蠓仔走揣的目標。有研究發見O型血的人予蠓叮的機會是A型血的人的兩倍，B型佮AB型的人著銃的機會佇O和A之間。

Lán ê hueh-hîng mā ē kuat-tīng lán kám ē tsiânn-tsò báng-á tsáu-tshuē ê bo̍k-piau. Ū gián-kiù huat-kiàn O hîng-hueh ê lâng hōo báng tìng ê ki-huē sī A hîng-hueh ê lâng ê nn̄g-puē, B hîng kap AB hîng ê lâng tio̍h-tshìng ê ki-huē tī O hām A tsi-kan.

所擺講，後改若閣聽著人哼講為怎樣蠓仔定定愛去揣伊，頂面所舉的例會使為伊做解說。

Sóo-pái kóng, āu-kái nā koh thiann lâng hainn kóng uī-tsuánn-iūnn báng-á tiānn-tiānn ài khì tshuē i, tíng-bīn sóo kí ê lē ē-sái uī i tsò kái-sueh.

是按怎蠓仔欲共人叮咧？Sī-án-tsuánn báng-á beh kā lâng tìng––leh?

按呢，到底是啥物緣故予蠓仔會想欲叮人？蠓仔其實毋是倚靠欶人血來生存，伊主要的營養來源是無仝開花植物的花蜜，毋過蠓仔母佇咧生卵的時陣，的確著愛有夠額的蛋白質，咱人和其他食奶動物的血就是上讚的蛋白質來源，所擺欲生卵的蠓仔母才會定定來揣咱做伴。

Án-ne, tàu-té sī siánn-mi̍h iân-kòo hōo báng-á ē siūnn beh tìng––lâng? Báng-á kî-si̍t m̄-sī uá-khò suh lâng hueh lâi sing-tsûn, i tsú-iàu ê îng-ióng lâi-guân sī bô-kāng khui-hue-si̍t-bu̍t ê hue-bi̍t, m̄-koh báng-á-bó tī teh senn-nn̄g ê sî-tsūn, tik-khak tio̍h ài ū kàu-gia̍h ê tàn-pe̍h-tsit, lán lâng hām kî-tha tsia̍h-ling-tōng-bu̍t ê hueh tō sī siōng tsán ê tàn-pe̍h-tsit lâi-guân, sóo-pái beh senn-nn̄g ê báng-á-bó tsiah ē tiānn-tiānn lâi tshuē lán tsò-phuānn.

美國University of Cincinnati的科學家Joshua B. Benoit所領導的團隊，佇今年五月發表論文提出一个新觀點：《蠓仔會透過共人叮來止喙焦》。Benoit表示講：這个現象是𪜶佇實驗室無疑悟發見的。𪜶共無仝組的蠓仔飼踮一个模仿少雨的焦季佮一个模仿厚雨的雨季的人工環境，來觀察蠓仔之間行為的差別，𪜶發見佇雨水欠缺的環境生長的蠓仔會較雄，較想欲共人叮通欶人血以補充體內不足的水份。

Bí-kok University of Cincinnati ê kho-ha̍k-ka, Joshua B. Benoit, sóo líng-tō ê thuân-tuī, tī kin-nî gōo––gue̍h huat-piáu lūn-bûn thê-tshut tsi̍t ê sin kuan-tiám: “Báng-á ē thàu-kuè kā lâng tìng lâi tsí tshuì-ta”. Benoit piáu-sī kóng: tsit ê hiān-siōng sī in tī si̍t-giām-sik bô-gî-ngōo huat-kiàn––ê. In kā bô-kāng tsoo ê báng-á tshī tiàm tsi̍t ê bôo-hóng tsió-hōo ê ta-kuì kap tsi̍t ê bôo-hóng kāu-hōo ê hōo-kuì ê jîn-kang-khuân-kíng, lâi kuan-tshat báng-á tsi-kan hîng-uî ê tsha-pia̍t, in huat-kiàn tī hōo-tsuí khiàm-khueh ê khuân-kíng sing-tióng ê báng-á ē khah hiông, khah siūnn beh kā lâng tìng thang suh lâng hueh í póo-tshiong thé-lāi put-tsiok ê tsuí-hūn.

利用電腦模擬流行病的發展，Benoit發見少雨的焦季會加強親像天狗熱、ma-lá-lí-á、日本腦炎佮Zika等等以蠓仔為媒介的傳染病的傳播，這是因為欠水的環境予蠓仔有欲叮人的強裂慾望。這點和咱佇台灣一般的印象中，雨水厚的時節親像五月和六月的黃酸雨抑是七月至九月的風颱，時常造成厝內外積水生蠓仔，會比雨水少的時較𠢕造成天狗熱大流行的概念拄好顛倒反。Benoit的研究結果對公共衛生有不止仔懸的參考價值，若準病毒湠開的速度受雨水的厚和少影響，衛生單位佇無仝季節就會當設計出適當的法度來防治疫情的擴大。

Lī-iōng tiān-náu bôo-gí liû-hîng-pēnn ê huat-tián, Benoit huat-kiàn tsió-hōo ê ta-kuì ē ka-kiông tshin-tshiūnn Thian-káu-jia̍t, ma-lá-lí-á, Ji̍t-pún-náu-iām, kap Zika tíng-tíng í báng-á uî muî-kài ê thuân-jiám-pēnn ê thuân-pòo, tse sī in-uī khiàm-tsuí ê khuân-kíng hōo báng-á ū beh tìng lâng ê kiông-lia̍t io̍k-bōng. Tsit tiám hām lán tī Tâi-uân it-puann ê ìn-siōng tiong, hōo-tsuí kāu ê sî-tseh tshin-tshiūnn gōo––gue̍h hām la̍k––gue̍h ê n̂g-sng-hōo a̍h-sī tshit––gue̍h tsì káu––gue̍h ê hong-thai, sî-siông tsō-sîng tshù-lāi-guā tsik-tsuí senn báng-á, ē pí hōo-tsuí tsió ê sî khah gâu tsō-sîng Thian-káu-jia̍t tuā-liû-hîng ê kài-liām tú-hó tian-tò-píng. Benoit ê gián-kiù kiat-kó tuì kong-kiōng-uē-sing ū put-tsí-á kuân ê tsham-khó kè-ta̍t, nā-tsún pēnn-to̍k thuànn––khui ê sok-tōo siū hōo-tsuí ê kāu hām tsió íng-hióng, uē-sing-tan-uī tī bô-kāng kuì-tseh tiō ē-tàng siat-kè tshut sik-tòng ê huat-tōo lâi hông-tī i̍k-tsîng ê khok-tuā.