全文朗讀 Tsuân-bûn lóng-tho̍k
若有抱過紅嬰仔的人就知，𪜶的身軀常常攏是燒燒，不時予爸母煩惱講𪜶敢是著感冒發燒咧。其實嬰仔的身軀摸起來通常攏比大人的較燒，𪜶嘛比大人較袂驚寒，這是咱身體生成的保護機制，逐家毋免著急，原因是怎樣，下面咱做伙來探討。
Nā ū phō kuè âng-enn-á ê lâng tō tsai, in ê sin-khu siông-siông lóng sī sio-sio, put-sî hōo pē-bú huân-ló kóng in kám-sī tio̍h kám-mōo huat-sio––leh. Kî-si̍t enn-á ê sin-khu bong––khí-lâi thong-siông lóng pí tuā-lâng khah sio, in mā pí tuā-lâng khah bē kiann kuânn, tse sī lán sin-thé senn-sîng ê pó-hōo-ki-tsè, ta̍k-ke m̄-bián tio̍h-kip, guân-in sī tsuánn-iūnn, ē-bīn lán tsò-hué lâi thàm-thó.
豐富的咖啡色脂肪予紅嬰仔袂驚寒 Hong-hù ê ka-pi-sik-tsi-hông hōo âng-enn-á bē kiann kuânn
若講著脂肪，誠濟人可能干焦聽著就驚，認為伊會予人大箍，紲落去無定著閣會引起親像高血壓、糖尿病、和心臟病等等的慢性病，所致，無論是因為愛媠抑是為著健康設想，那來那濟人想欲緊共體內的脂肪擲挕捒，致使抽脂手術佇各醫美診所嘛綴咧那來那時行。毋過咱體內其實有兩種無仝功能的脂肪：白色脂肪和咖啡色脂肪。白色脂肪儲存踮白色脂肪細胞裡，伊主要的功能是儲存能量，咱若食傷濟，身體會共暫時用袂著的熱量轉換做白色脂肪，咱一般咧講的，會造成人大箍的脂肪，就是白色脂肪。和白色脂肪細胞拄仔好顛倒反，咖啡色脂肪細胞會不斷共儲存佇體內的能量轉換做熱能，也就是進行所謂的生熱作用(thermogenesis)，提供咱維持核心體溫的熱量來源。
Nā kóng-tio̍h tsi-hông, tsiânn-tsē lâng khó-lîng kan-na thiann––tio̍h tō kiann, jīn-uī i ē hōo lâng tuā-khoo, suà––lo̍h-khì bô-tiānn-tio̍h koh ē ín-khí tshin-tshiūnn ko-hueh-ap, thn̂g-jiō-pēnn, hām sim-tsōng-pēnn tíng-tíng ê bān-sìng pēnn, sóo-tì, bô-lūn sī in-uī ài-suí a̍h-sī uī-tio̍h kiānn-khong siat-sióng, ná lâi ná tsē lâng siūnn beh kín kā thé-lāi ê tsi-hông tàn-hìnn-sak, tì-sú thiu-tsi tshiú-su̍t tī kok i-bí-tsín-sóo mā tuè-te̍h ná lâi ná sî kiânn. M̄-koh lán thé-lāi kî-si̍t ū nn̄g-tsióng bô-kāng kong-lîng ê tsi-hông: pe̍h-sik-tsi-hông hām ka-pi-sik-tsi-hông. Pe̍h-sik-tsi-hông tû-tsûn tiàm pe̍h-sik-tsi-hông-sè-pau––ni̍h, i tsú-iàu ê kong-lîng sī tû-tsûn lîng-liōng, lán nā tsia̍h siunn tsē, sin-thé ē kā tsiām-sî iōng-bē-tio̍h ê jia̍t-liōng tsuán-uānn tsò pe̍h-sik tsi-hông tû-tsûn, lán it-puann teh kóng––ê, ē tsō-sîng lâng tuā-khoo ê tsi-hông, tō-sī pe̍h-sik tsi-hông. Hām pe̍h-sik tsi-hông-sè-pau tú-á-hó tian-tò-píng, ka-pi-sik-tsi-hông-sè-pau ē put-tuān kā tû-tsûn tī thé-lāi ê lîng-liōng tsuán-uānn-tsò jia̍t-lîng, iā-tō-sī tsìn-hîng sóo-uī ê senn-jia̍t tsok-iōng (thermogenesis), thê-kiong lán uî-tshî hi̍k-sim-thé-un ê jia̍t-liōng lâi-guân.
佇咖啡色脂肪細胞內底，有誠濟可比細胞發電廠的粒線體 (mitochondrion)，粒線體會共葡萄糖和脂肪代謝，來產生維持細胞功能的生物能以及副產物熱能，大量的粒線體予咖啡色脂肪細胞有旺盛的新陳代謝，產生熱來予咱感覺溫暖。也因為遮的濟濟粒線體，予咖啡色脂肪細胞有咖啡色的色彩。新陳代謝旺予sàng-sòo的需求嘛綴咧夯懸，所致，佇咖啡色脂肪細胞的四箍圍仔嘛有較濟微血管經過，毋但會當共較濟sàng-sòo𤆬來予伊使用，嘛會使共伊產生的熱，運送去身體其他的部位。
Tī ka-pi-sik-tsi-hông-sè-pau lāi-té, ū tsiânn-tsē khó-pí sè-pau huat-tiān-tshiúnn ê lia̍p-suànn-thé (mitochondrion), lia̍p-suànn-thé ē kā phû-tô-thn̂g hām tsi-hông tāi-siā, lâi sán-sing uî-tshî sè-pau-kong-lîng ê sing-bu̍t-lîng í-ki̍p hù-sán-bu̍t jia̍t-lîng, tuā-liōng ê lia̍p-suànn-thé hōo ka-pi-sik-tsi-hông-sè-pau ū ōng-sīng ê sin-tîn-tāi-siā, sán-sing jia̍t lâi hōo lán kám-kak un-luán. Iā in-uī tsia-ê tsē-tsē lia̍p-suànn-thé, hōo ka-pi-sik-tsi-hông-sè-pau ū ka-pi-sik ê sik-tshái. Sin-tîn-tāi-siā ōng hōo sàng-sòo ê su-kiû mā tuè-teh giâ-kuân, sóo-tì, tī ka-pi-sik-tsi-hông-sè-pau ê sì-khoo-uî-á mā-ū khah-tsē bî-hueh-kńg king-kuè, m̄-nā ē-tàng kā khah tsē sàng-sòo tshuā lâi hōo i sú-iōng, mā ē-sái kā i sán-sing ê jia̍t, ūn-sàng khì sin-thé kî-tha ê pōo-uī.
所以講，咱體內若有愈濟咖啡色脂肪，新陳代謝就會愈好，會當替咱產生愈濟熱量，予咱感覺身軀愈燒熱，佇寒天愈袂驚寒。和大人無仝款，新生紅嬰仔因為欠缺健全的神經系統和骨骼筋肉，予𪜶佇拄著冷的時，身軀無法度透過掣來產熱，也袂曉家己疊衫抑是爬向較袂冷的所在。為著無愛予紅嬰仔因為冷著來失溫 (hypothermia)，佇𪜶的體內，有誠濟咖啡色脂肪，透過咖啡色脂肪產生大量的熱來保護家己避免失溫的風險，所致，嬰仔的頷頸、胸坎定定攏是燒烘烘。
Sóo-í kóng, lán thé-lāi nā-ū lú tsē ka-pi-sik-tsi-hông, sin-tîn-tāi-siā tō ē lú hó, ē-tàng thè lán sán-sing lú tsē jia̍t-liōng, hōo lán kám-kak sin-khu lú sio-jua̍h, tī kuânn-thinn lú bē kiann kuânn. Hām tuā-lâng bô-kāng-khuán, sin-senn âng-enn-á in-uī khiàm-khuat kiān-tsuân ê sîn-king-hē-thóng hām kut-keh-kin-bah, hōo in tī tú-tio̍h líng ê sî, sin-khu bô-huat-tōo thàu-kuè tshuah lâi sán jia̍t, iā bē hiáu ka-tī tha̍h sann a̍h-sī pê hiòng khah bē líng ê sóo-tsāi. Uī-tio̍h bô ài hōo âng-enn-á in-uī líng––tio̍h lâi sit-un (hypothermia), tī in ê thé-lāi, ū tsiânn-tsē ka-pi-sik-tsi-hông, thàu-kuè ka-pi-sik-tsi-hông sán-sing tuā-liōng ê jia̍t lâi pó-hōo ka-tī pī-bián sit-un ê hong-hiám, sóo-tì, enn-á ê ām-kún, hing-khám tiānn-tiānn lóng sī sio-hōng-hōng.
雖罔咖啡色脂肪對紅嬰仔的生存是真要緊，毋過伊會予咱消耗誠濟能量，這佇演化上對人類的生存不利，所致，咖啡色脂肪佇身軀所占的比例，會綴人的發育減少，因為身體若發育齊全以後，就會使透過其他的方式來擋寒，無需要閣倚靠咖啡色脂肪來產熱矣。
Sui-bóng ka-pi-sik-tsi-hông tuì âng-enn-á ê sing-tsûn sī tsin iàu-kín, m̄-koh i ē hōo lán siau-hàu tsiânn-tsē lîng-liōng, tse tī ián-huà-siōng tuì jîn-luī ê sing-tsûn put-lī, sóo-tì, ka-pi-sik-tsi-hông tī sin-khu sóo-tsiàm ê pí-lē, ē tuè lâng ê huat-io̍k kiám-tsió, in-uī sin-thé nā huat-io̍k tsê-tsuân í-āu, tō ē-sái thàu-kuè kî-tha ê hong-sik lâi tòng kuânn, bô su-iàu koh uá-khò ka-pi-sik-tsi-hông lâi sán-jia̍t––ah.
增加咖啡色脂肪凡勢會使減肥？ Tsing-ka ka-pi-sik tsi-hông huān-sè ē-sái kiám-puî
咱捌佇進前的文章講過，減肥若欲成功，提升基礎代謝率是上有效率的法度（減肥欲成功的一个關鍵—食三頓的時間），因為咖啡色脂肪予新生仔有比大人較懸的基礎代謝率，有科學家就推論講，無的確咱會使利用伊來達成減肥的目標。
Lán bat tī tsìn-tsîng ê bûn-tsiunn kóng––kuè, kiám-puî nā beh sîng-kong, thê-sing ki-tshóo-tāi-siā-lu̍t sī siōng ū hāu-lu̍t ê huat-tōo (Kiám-puî beh sîng-kong ê tsi̍t-ê kuan-kiān—tsia̍h-sann-tǹg ê sî-kan), in-uī ka-pi-sik-tsi-hông hōo sin-senn-á ū pí tuā-lâng khah kuân ê ki-tshóo-tāi-siā-lu̍t, ū kho-ha̍k-ka tō thui-lūn kóng, bô-tik-khak lán ē-sái lī-iōng i lâi ta̍t-sîng kiám-puî ê bo̍k-piau.
加拿大的科學家佇2012年觀察著，佇較瘦的人的身軀頂有較濟咖啡色脂肪，有較濟咖啡色脂肪的人會消耗較濟熱量，而且𪜶佇冷的環境之下嘛較袂寒甲咇咇掣。今年五月一篇刊佇《自然》期刊的論文，嘛證實講咖啡色脂肪細胞產熱功能受抑制的鳥鼠仔較𠢕大箍，咖啡色脂肪細胞功能較好勢的鳥鼠仔相對較瘦。遮个研究結果引起全球濟濟藥廠和學術界的大注目，予𪜶興tshih-tshih想欲研究會使增加體內咖啡色脂肪量的法度，向望有一工會當發展出減肥的好藥方。
Ka-ná-tah ê kho-ha̍k-ka tī 2012 nî kuan-tshat––tio̍h, tī khah sán ê lâng ê sin-khu-tíng ū khah tsē ka-pi-sik-tsi-hông, ū khah tsē ka-pi-sik-tsi-hông ê lâng ē siau-hàu khah tsē jia̍t-liōng, jî-tshiánn in tī líng ê khuân-kíng-tsi-hā mā khah bē kuânn-kah phi̍h-phi̍h-tshuah. Kin-nî gōo––gue̍h tsi̍t-phinn khan tī “Tsū-jiân” kî-khan ê lūn-bûn, mā tsìng-si̍t kóng ka-pi-sik-tsi-hông-sè-pau sán-jia̍t kong-lîng siū ah-tsè ê niáu-tshí-á khah gâu tuā-khoo, ka-pi-sik-tsi-hông-sè-pau kong-lîng khah hó-sè ê niáu-tshí-á siong-tuì khah sán. Tsia-ê gián-kiù kiat-kó ín-khí tsuân-kiû tsē-tsē io̍h-tshiúnn hām ha̍k-su̍t-kài ê tuā-tsù-bo̍k, hōo in hìng-tshih-tshih siūnn beh gián-kiù ē-sái tsing-ka thé-lāi ka-pi-sik-tsi-hông liōng ê huat-tōo, ǹg-bāng ū tsi̍t kang ē-tàng huat-tián-tshut kiám-puî ê hó io̍h-hng.